PHP(..)

Bài 5: Tìm hiểu quy trình làm việc trên file trong PHP

Một trong những tác vụ đặc biệt của PHP đó là cho phép xử lý dữ liệu trực tiếp thông qua quá trình nhận và đọc nội dung trên 1 file dữ liệu. Điều này giúp cho PHP trở nên tinh tế và dễ tùy biến hơn khi xử lý 1 lượng dữ liệu có quy mô lớn. Việc thao tác mở, đọc, ghi, đóng file này cũng có ý nghĩa tuần tự như bạn đang làm việc trực tiếp trên 1 file dữ liệu thực thụ.

1- Đóng, mở 1 file trong PHP:

Để mở 1 file ta sử dụng cú pháp sau: fopen("Đường dẫn", thuộc tính).

Trong đó Đường dẫn chính là đường dẫn tới file cần mở.

Thuộc tính bao gồm các quyền hạn cho phép thao tác trên file đó như thế nào.

Các thuộc tính cơ bản :

Ví dụ:

<?php

$fp=fopen("test.txt",r)or exit("khong tim thay file can mo");

?>

Tương tự như thế, để đóng 1 file ta có cú pháp như sau: fclose(file vừa mở)

Ví dụ:

<?php

$fp=fopen("test.txt",r)or exit("khong tim thay file can mo");

fclose($fp);

?>

Việc mở và đóng này không có ý nghĩa là chúng đã được đọc. Muốn đọc được nội dung của file chúng ta lại tiếp tục với thao tác lấy dữ liệu từ file nữa.

2- Đọc và ghi file trong PHP.

a) Đọc 1 file trong PHP

PHP cho ta nhiều sự lựa chọn trong việc đọc 1 file. Có nhiều hình thức hỗ trợ nhưng hiện nay 2 hình thức phổ biến nhất vẫn là đọc file theo từng dòng và đọc file theo từng ký tự.

- Đọc file theo từng dòng:

Cú pháp : fgets(file vừa mở).

Ví dụ:

<?php

$fp=fopen("test.txt",r)or exit("khong tim thay file can mo");

echo fgets($fp);

fclose($fp);

?>

- Đọc file theo từng ký tự:

Cú pháp : fgetc(file vừa mở).

Ví dụ:

<?php

$fp=fopen("test.txt",r)or exit("khong tim thay file can mo");

echo fgetc($fp);

fclose($fp);

?>

Quy trình đọc sẽ diễn ra theo từng yêu cầu của cú pháp sử dụng. Nhưng sẽ có sự ràng buộc bởi việc kiểm tra đã đến cuối file chưa ?.

Ở đây chúng ta dùng cú pháp sau: feof(file vừa mở)

Ví dụ:

<?php

$fp=fopen("test.txt",r)or exit("khong tim thay file can mo");

while(!feof($fp))

{

echo fgets($fp);

}

fclose($fp);

?>

b) Ghi 1 file trong PHP

PHP cung cấp cho ta 1 cú pháp nhỏ để ghi dữ liệu vào 1file

Cú pháp cơ bản : fwrite("file vừa mở", "Nội dung cần ghi vào file")

Ví dụ:

<?php

$fp=fopen("test.txt",a)or exit("khong tim thay file can mo");

$news="Trung Tam Tin hoc Viet Chuyenn";

fwrite($fp,$news);

fclose($fp);

?>

Tổng kết:

Việc sử dụng file một cách thành thạo sẽ giúp bạn dễ dàng vận hành các ứng dụng mang quy mô vừa và nhỏ như: website nhiều ngôn ngữ, bộ đếm,…và cả những công nghệ web mới như XML một cách dễ dàng. Qua bài học này chúng ta cũng hiểu được nguyên lý hoạt động, trình tự xử lý 1 file dữ liệu khi chúng được triệu gọi trong tài liệu PHP.

Bài tập áp dụng:

Xây dựng bộ đếm cho website, mỗi khi khách truy cập thì sẽ tự động tăng lên 1 giá trị.

Bài 6: Tổng quan về mảng và các hàm hỗ trợ trong PHP

Cũng như bao ngôn ngữ lập trình khác. PHP cũng tồn tại một loại dữ liệu được gọi là mảng. Cụ thể hơn Mảng là 1 biến danh sách. Nghĩa là, một biến vốn chứa nhiều phần tử được tạo bởi các số hoặc chuỗi. Nó cho phép chúng ta lưu trữ, sắp xếp thứ tự và truy cập nhiều giá trị với một tên. Và cần lưu ý rằng một phần tử mảng luôn bắt đầu với giá trị là 0.

1- Định nghĩa mảng trong PHP:

Với cú pháp giống với java ta có cách gọi 1 mảng như sau:

$tên_biến= array("Kenny","Maria","Julia","Kenvin")

Như vậy khi gọi giá trị trong mảng ta có:

Echo $tên_biến[2]; // Giá trị sẽ cho là Julia.

Ngoài cách khai báo ở trên chúng ta cũng có thể khai báo bằng cách khác như sau:

$tên_biến[] = "Kenny";

$tên_biến[] = "Gillian";

$tên_biến[] = "Charlene";

$tên_biến[] = "Calvin"

Chúng ta không cần thêm ký tự vào. Vì PHP đã tự xử lý cho chúng ta phần đó.

Để thêm 1 phần tử vào mảng chúng ta cũng có thể sử dụng như sau:

$tên_biến[] = "Jiro";

Như vậy nếu chúng ta gọi giá trị: echo $tên_biến[4] thì giá trị sẽ là jiro. Vì nó được PHP thêm vào sau cùng và ngầm hiểu là giá trị tiếp theo.

Ví dụ:

<?php

$a=array("Kenny","Maria","Julia","Kenvin");

echo $a[2]; //Xuất ra giá trị Julia

?>

2- Khái niệm mảng kết hợp trong PHP

Là các mảng được tạo index bằng các chuỗi , chúng được gợi là các mảng kết hợp.

Ví dụ:

<?

$a= array (name => "Kenny", job => "Teacher", age=>"45", email => " webmaster@vietchuyen.com.vn")

?>

Như vậy để truy cập giá trị của mảng trên chúng ta không thể sử dụng cách cũ được.

Ví dụ: Để lấy giá trị của tuổi tôi không thể sử dụng cách trên : echo $a[2].

Vì chúng ta đã gán giá trị của index cho 1 tên gọi khác. Do vậy để lấy giá trị của tuổi ta sử dụng như sau: echo $a[age] // Kết quả sẽ cho ra 45.

<?

$tên_biến= array (name => "Kenny", job => "Teacher", age=>"45", email => " webmaster@vietchuyen.com.vn")

echo $a[age];

?>

3- Phép lặp trong mảng:

Cú pháp:

foreach($array as $temp)

{ Hành Động }

Trong đó $array là mảng mà ta muốn thực thi việc lặp dữ liệu, và $temp là một biến trong đó ta sẽ tạm thời lưu trữ mỗi phần tử.

Ví dụ:

<?php

$name= array("Kenny", "Jiro", "Calvin", "Gillian");

foreach ($name as $test)

{ echo "$test<br>"; }

?>

b) Lặp lại qua một mảng kết hợp:

Cú pháp:

Foreach($array as $key=>$value)

{ Hành Động }

Trong đó $array là mảng mà ta muốn thực thi việc lặp dữ liệu, $key là một biến vốn tạm thời chứa mỗi khóa, và $value là một biến vốn tạm thời chữa mỗi giá trị.

Ví dụ:

<?php

$person= array(name=>"Kenny", job=>"Teacher", email=>" whiletionvn@gmail.com", age=>"38");

foreach($person as $key=>$test)

{

echo "Key: $key. Gia Tri: $test<br>";

}

?>

4- Các hàm hỗ trợ trong PHP:

+ Hàm gộp mảng:

Cú pháp: array_merge($mang1, $mang2);

+ Hàm tách mảng:

Cú pháp: array_slice($mang, vị trí tách, số lượng tách);

+ Hàm sắp xếp mảng:

Cú pháp: sort($mảng);

+ Hàm sắp xếp mảng theo chỉ mục:

Cú pháp: ksort($mảng);

+ Hàm tìm phần tử có tồn tại trong mảng hay không ?.

Cú pháp: in_array(giá trị tìm, $mảng);

5 - Tổng kết:

Qua bài học này, chúng ta tìm hiểu kỹ về các thành phần của mảng một chiều, nhiều chiều và các hàm cơ bản vể xử lý dữ liệu. Hiểu rõ cấu trúc mảng, sự sắp xếp đồng bộ sẽ giúp ích cho các bạn rất nhiều trong những ứng dụng lớn.

Bài tập áp dụng :

1- Xây dựng website có tính năng upload cho phép upload cùng lúc 10 file dữ liệu. 
2- Xây dựng website có tính năng upload, và chỉ cho phép upload file có định dạng hình ảnh như gif, jpg. Ngoài ra các tính năng khác đều có thông báo lỗi không cho upload.

Bài 7: Khái niệm cơ bản về Cookie và session trong PHP

Cookie và session là hai phương pháp sử dụng để quản lý các phiên làm việc giữa người sử dụng và hệ thống. Việc quản lý phiên làm việc này sẽ giúp bạn tạo ra sự chứng thực hiệu quả bởi việc xác nhận thông tin trước khi truy cập vào một phân vùng cố định. Ngoài ra, việc quản lý tốt phiên làm việc cũng giúp người truy cập cảm thấy dễ dàng sử dụng dịch vụ của trang web cho những lần truy cập sau. Bởi cớ chế quản lý phiên làm việc ghi nhận lại quá trình truy cập của người sử dụng khi họ thăm viếc trang web của bạn lần đầu.

1- Tổng quan về cookie:

Cookie là 1 đoạn dữ liệu được ghi vào đĩa cứng hoặc bộ nhớ của máy người sử dụng. Nó được trình duyệt gởi ngược lên lại server mỗi khi browser tải 1 trang web từ server.
Những thông tin được lưu trữ trong cookie hoàn toàn phụ thuộc vào website trên server. Mỗi website có thể lưu trữ những thông tin khác nhau trong cookie, ví dụ thời điểm lần cuối ta ghé thăm website, đánh dấu ta đã login hay chưa, v.v...
Cookie được tạo ra bởi website và gởi tới browser, do vậy 2 website khác nhau (cho dù cùng host trên 1 server) sẽ có 2 cookie khác nhau gởi tới browser. Ngoài ra, mỗi browser quản lý và lưu trữ cookie theo cách riêng của mình, cho nên 2 browser cùng truy cập vào 1 website sẽ nhận được 2 cookie khác nhau.

a -Thiết lập cookie:

Để thiết lập cookie ta sử dụng cú pháp:

Setcookie("tên cookie","giá trị", thời gian sống)

Tên cookie là tên mà chúng ta đặt cho phiên làm việc.

Giá trị là thông số của tên cookie.

Ví dụ:

Setcookie("username","admin", time() +3600)

Như ví dụ trên ta thấy với tên là username và giá trị là admin, có thời gian sống là 1 giờ tính từ thời điểm thiết lập.

Chú ý: Kịch bản cookie phải đặt trên mọi giá trị trả về bao gồm thẻ HTML và lệnh echo.

Kịch bản cookie phải đặt trên mọi giá trị trả về bao gồm thẻ HTML và lệnh echo.

b - Sử dụng cookie:

Để sử dụng lại cookie vừa thiết lập, chúng ta sử dụng cú pháp:

Cú pháp: $_COOKIE["tên cookies"]

Tên cookie là tên mà chúng ta thiết lập phía trên.

Ví dụ:

Tạo trang cookie.php với nội dung sau:

<?php

setcookie("name","Kenny Huy",time() + 3600);

?>

<html>

<head>

<title>Test page 1</title></head>

<body>

<b><a href=cookie2.php>Click here</a></b>

</body>

</html>

Tiếp tục tạo trang cookie2.php với nội dung sau:

<html>

<head><title>Result Page</title></head>

<body>

<?php

echo "Ten cua ban la <b>".$_COOKIE['name']."</b>";

?>

</body>

</html>

c- Hủy Cookie:

Để hủy 1 cookie đã được tạo ta có thể dùng 1 trong 2 cách sau:

+ Cú pháp: setcookie("Tên cookie")

Gọi hàm setcookie với chỉ duy nhất tên cookie mà thôi

+ Dùng thời gian hết hạn cookie là thời điểm trong quá khứ.

Ví dụ: setcookie("name","Kenny Huy",time()-3600);

Ví dụ:

Tiếp tục tạo trang cookie3.php với nội dung sau:

<?php

setcookie("name","Kenny Huy",time()-360);

?>

<html>

<head>

<title>Test page 1</title></head>

<body>

<b><a href=cookie2.php>Click here</a></b>

</body>

</html>

2- Tổng quan về session:

Một cách khác quản lý người sử dụng là session. Session được hiểu là khoảng thời gian người sử dụng giao tiếp với 1 ứng dụng. Một session được bắt đầu khi người sử dụng truy cập vào ứng dụng lần đầu tiên, và kết thúc khi người sử dụng thoát khỏi ứng dụng. Mỗi session sẽ có được cấp một định danh (ID) khác nhau và nội dung được lưu trong thư mục thiết lập trong file php.ini (tham số session.save_path).

a- Thiết lập session:

Để thiết lập 1 session ta sử dụng cú pháp: session_start()

Đoạn code này phải được nằm trên các kịch bản HTML. Hoặc những lệnh echo, printf.

Để thiết lập 1 giá trị session, ngoài việc cho phép bắt đầu thực thi session. Chúng ta còn phải đăng ký 1 giá trị session. Để tiện cho việc gán giá trị cho session đó.

Ta có cú pháp sau: session_register("Name")

Ví dụ:

<?php

Session_start();

Session_register("username");

?>

b- Sử dụng giá trị của session:

Giống với cookie. Để sử dụng giá trị của session ta sử dụng mã lệnh sau:

Cú pháp: $_SESSION["name"]

$_SESSION["name"]

Với Name là tên mà chúng ta sử dụng hàm session_register("name") để khai báo.

Ví dụ:

Tạo trang session.php với nội dung sau:

<?php

session_start();

session_register("name");

$_SESSION["name"] = "Kenny Huy";

?>

<html>

<head>

<title>Test page 1</title></head>

<body>

<b><a href=session2.php>Click here</a></b>

</body>

</html>

Tạo trang session2.php với nội dung sau:

<?

session_start();

?>

<html>

<head><title>Result Page</title></head>

<body>

<?php

echo "Ten cua ban la <b>".$_SESSION["name"]."</b>";

?>

</body>

</html>

c- Hủy bỏ session:

Để hủy bỏ giá trị của session ta có những cách sau:

session_destroy() // Cho phép hủy bỏ toàn bộ giá trị của session

session_unset()// Cho phép hủy bỏ session .

Ví dụ:

Tạo trang session3.php với nội dung sau:

<?php

session_start();

session_destroy();

?>

<html>

<head>

<title>Test page 1</title></head>

<body>

<b><a href=session2.php>Click here</a></b>

</body>

</html>

3- Tổng Kết:

Sau bài học này chúng ta đã nắm được cách điều khiển phiên làm việc giữa cookie và session. Sử dụng chúng trong từng trường hợp cụ thể. Từ đó có thể áp dụng để viết những ứng dụng nhỏ như kiểm soát người đăng nhập, làm giỏ hàng online,…..

Bài tập áp dụng:

Xây dựng website sử dụng tính năng session thỏa mãn những yêu cầu sau:

1- Tạo trang đăng nhập với username/password là : admin/vietchuyen. Nếu user đăng nhập thành công thì sẽ xuất ra dòng welcome, admin.

2- Tạo trang đăng xuất thoát khỏi phần quản trị

Bài 8: Khái niệm về hàm và gọi lại hàm trong PHP

Để giảm thời gian lặp lại 1 thao tác code nhiều lần, PHP hỗ trợ người lập trình việc tự định nghĩa cho mình những hàm có khả năng lặp lại nhiều lần trong website. Việc này cũng giúp cho người lập trình kiểm soát mã nguồn một cách mạch lạc. Đồng thời có thể tùy biến ở mọi trang. Mà không cần phải khởi tạo hay viết lại mã lệnh như HTML thuần.

1- Hàm tự định nghĩa:

Cú pháp:

function functiono_name()

{

//Lệnh thực thi

}

Tên hàm có thể là một tổ hợp bất kỳ những chứ cái, con số và dấu gạch dưới, nhưng phải bắt đầu từ chứ cái và dấu gạch dưới.

Ví dụ:

<?php

function name()

{

$name= array("Kenny", "Jiro", "Calvin", "Gillian");

foreach ($name as $test)

{ echo "$test<br>"; }

}

name();

?>

2- Hàm tự định nghĩa với các tham số:

Cú pháp:

function function_name($gt1,$gt2)

{

//Hành động

}

Ví dụ:

<?php

function indulieu($text)

{

echo "$text<br>";

}

indulieu("welcome");

indulieu("who are you ?");

?>

3- Hàm tự định nghĩa với giá trị trả về:

Cú pháp:

function function_name(Có hoặc không có đối số)

{

//Thuc thi

return giatri;

}

Ví dụ:

<?php

function tinhtong($a,$b)

{

$total=$a+$b;

return $total;

}

echo tinhtong(19,31)

?>

4-Gọi lại hàm trong PHP:

PHP cung cấp nhiều hàm cho phép triệu gọi lại file. Như hàm include("URL đến file"), require("URL Đến file").

Ngoài hai cú pháp trên còn có include_once(), require_once(). Hai hàm này cũng có trách nhiệm gọi lại hàm. Những chúng sẽ chỉ gọi lại duy nhất 1 lần mà thôi.

Ví dụ:

Tạo file top.html với nội dung:

<html><head><title>Welcome to you</title></head>

<body>

<table border=1 width=700>

<tr><td colspan=5 align=center>Banner</td></tr>

<tr>

<td align=center> Home </td>

<td align=center> News </td>

<td align=center> Music </td>

<td align=center> Download</td>

<td align=center> Contact</td></tr>

Tạo file body.html với nội dung:

<tr><td colspan=5 align=center>

Noi dung website

</td>

</tr>

Tạo file bottom.html với nội dung:

<tr>

<td colspan=5 align=center> Copyright@ abc.com</td>

</tr>

</table>

</body>

</html>

Tạo trang index.php với nội dung:

<?php

include("top.html");

include("body.html");

include("bottom.html");

?>

Tổng kết:

Kết thúc bài học này, hẳn các bạn đã có những khái niệm cơ bản về hàm và cách sử dụng lại mã PHP. Trên ứng dụng thực tế việc dùng các hàm để triệu gọi đóng vai trò khá quan trọng, nó giúp mã nguồn của người sử dụng logic và dễ dàng chỉnh sửa hơn, việc ứng dụng nó trên website như thế nào cũng sẽ tùy biến hơn so với cách viết trực tiếp trên từng file.

Bài tập áp dụng:

1- Thiết kế website hoàn chỉnh bằng việc phân tách các file.

2- Xây dựng website với yêu cầu sau. Cho phép người sử dụng chọn mua số lượng hàng. Với giá tương ứng với từng mặt hàng. Sau đó xuất tổng tiền(đã bao gồm thuế VAT 10%).

---